Nguyên tắc suy đoán vô tội trong Hiến pháp ✅ Vip
Mẹo về Nguyên tắc suy đoán vô tội trong Hiến pháp 2022
Hà Huy Tùng Nguyên đang tìm kiếm từ khóa Nguyên tắc suy đoán vô tội trong Hiến pháp được Update vào lúc : 2022-07-18 01:30:16 . Với phương châm chia sẻ Mẹo Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tham khảo Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha.
Trong nền khoa học pháp lý tân tiến, nguyên tắc suy đoán vô tội đang là một trong những nguyên tắc cơ bản được ứng dụng rộng rãi cả trên thế giới và ở Việt Nam. Nguyên tắc này đã được công nhận trong tuyên ngôn nhân quyền năm 1948 và Công ước quốc tế về những quyền dân sự và chính trị năm 1966 của Liên hợp quốc, đó là:“Bất kỳ người bị buộc tội nào đều có quyền suy đoán là không phạm tội cho tới lúc lỗi của người đó được xác định theo một trình tự do pháp luật quy định bằng phiên tòa xét xử công khai minh bạch của Tòa án với sự bảo vệ đầy đủ kĩ năng bào chữa của người đó”.
Nội dung chính- Hiểu thế nào là nguyên tắc suy đoán vô tội ?Nội dung của nguyên tắc suy đoán vô tộiĐiều kiện để người bị buộc tội bị xem là có tộiTrách nhiệm chứng tỏ tội phạmGiải quyết vấn đề theo suy luận có lợi cho bị can, bị cáoMột số giải đáp về nguyên tắc suy đoán vô tộiNguyên tắc suy đoán vô tội được áp dụng cho nghành nào của tư pháp?Nguyên tắc suy đoán vô tội áp dụng trong quá trình nào của tố tụng hình sự ?Ai là người dân có trách nhiệm suy đoán vô tội?Ai có quyền được suy đoán vô tội?Khuyến nghị của Công ty Luật Trách Nhiệm Hữu Hạn EverestVideo liên quan
Luật sư Trần Đình Thanh – Công ty Luật Trách Nhiệm Hữu Hạn Everest, Tổng đài tư vấn pháp luật (24/7): 1900.6198Hiểu thế nào là nguyên tắc suy đoán vô tội ?
Suy đoán nghĩa là giả định, trong tiếng Latinh là Praesumptio. Suy đoán vô tội là thuật ngữ pháp lý, theo tiếng Anh là Presumption of innocence, thể hiện ở yêu cầu: Người bị buộc tội phải được xem là vô tội khi mà tội và lỗi của người đó không được chứng tỏ theo một trình tự mà pháp luật quy định và không được xác định bởi một bản án của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật.
Hiến pháp năm 1992 là văn bản quy phạm pháp luật đầu tiên đề cập đến vấn đề suy đoán vô tội tại Việt Nam, rõ ràng Điều 72 Hiến pháp năm 1992 quy định: “ Không ai bị xem là có tội và phải chịu hình phạt khi chưa tồn tại bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật”. Điều 9 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2003 đã rõ ràng hóa quy định của Hiến pháp 1992 và coi nội dung được xác định tại điều luật này là một nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự Việt Nam. Tuy nhiên, Điều 9 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2003 chưa nêu rõ tên của nguyên tắc là suy đoán vô tội.
Hiến pháp năm 2013 quy định về nguyên tắc pháp lý suy đoán vô tội tại Khoản 1 Điều 31 như sau: “ Người bị buộc tội được xem là vô tội cho tới lúc được chứng tỏ theo trình tự luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật”.
Nhằm bảo vệ sự phù hợp của pháp luật tố tụng hình sự với Hiến pháp, Điều 13 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 đã lần đầu tiên đưa khái niệm suy đoán vô tội trở thành một nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự, được rõ ràng hóa bằng quy định:
“Người bị buộc tội được xem là vô tội cho tới lúc được chứng tỏ theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật
Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ địa thế căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định thì cơ quan, người dân có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội vô tội”.
Có thể đưa ra khái niệm chung nhất về nguyên tắc suy đoán vô tội như sau: Nguyên tắc suy đoán vô tội là một nguyên tắc cơ bản của Luật tố tụng hình sự Việt Nam, theo đó một người bị buộc tội được xem là vô tội cho tới lúc tội phạm của tớ được chứng tỏ theo trình tự, thủ tục của luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật.
Xem thêm: Nguyên tắc suy đoán vô tội được hiểu ra làm sao?
Luật sư tư vấn pháp luật Công ty Luật Trách Nhiệm Hữu Hạn Everest – Tổng đài tư vấn: 19006198Nội dung của nguyên tắc suy đoán vô tội
Căn cứ vào nội dung Điều 13 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 cũng như theo quy định tại Khoản 1 Điều 31 Hiến pháp 2013 , hoàn toàn có thể nhận thấy nguyên tắc suy đoán vô tội có những nội dung chính như sau:
Điều kiện để người bị buộc tội bị xem là có tội
Người bị buộc tội gồm có bị giữ, bị can, bị cáo chỉ bị xem là có tội khi đồng thời đáp ứng được hai điều kiện:
Điều kiện 1: Các cơ quan có thẩm quyền tố tụng chứng tỏ được lỗi của người bị buộc tội.
Yêu cầu này đặt ra sự bảo vệ an toàn và đáng tin cậy pháp lý cho những người dân bị buộc tội trong quá trình tố tụng hình sự, ngoài ra cũng phù phù phù hợp với công ước của Liên hợp quốc về quyền dân sự và chính trị, theo đó mọi người dân có quyền được hưởng tự do và bảo mật thông tin an ninh thành viên, không còn ai bị bắt hoặc giam giữ vô cớ; người bị buộc là phạm một tội hình sự có quyền được xem là vô tội cho tới khi tội của người đó được chứng tỏ theo pháp luật.
Việc chứng tỏ phải được tiến hành theo một trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Nội dung này bảo vệ nguyên tắc pháp chế, là tín hiệu quan trọng của chính sách pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Theo đó, thủ tục công khai minh bạch, minh bạch là đòi hỏi cao nhất cho việc bảo vệ quyền con người chống lại sự truy bức tùy tiện.
Điều kiện 2: Tòa án đã đưa ra bản án kết tội có hiệu lực hiện hành pháp luật.
Chỉ có Tòa án mới có quyền tuyên một người nào đó phạm tội và áp dụng trách nhiệm hình sự đối với họ. Khi chưa tồn tại bản án kết tội của tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật của tòa án thì người bị giữ, bị can, bị cáo vẫn chưa bị xem là có tội và không được đối xử với họ như người đã có tội.
Trách nhiệm chứng tỏ tội phạm
Theo đó, trách nhiệm chứng tỏ tội phạm thuộc về cơ quan tiến hành tố tụng, người bị tạm giữ, bị can, bị cáo có quyền, nhưng không phải chứng tỏ mình vô tội.
Trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng ở từng quá trình tố tụng có sự rất khác nhau. Nhưng nhìn chung thì họ phải đảm bảo xác định và xem xét những tình tiết của vụ án một cách khách quan, toàn diện, làm rõ những địa thế căn cứ xác định có tội và những địa thế căn cứ xác định vô tội, những tình tiết tăng nặng và những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo.
Cùng với việc quy định trách nhiệm chứng tỏ tội phạm thuộc về cơ quan tiến hành tố tụng, nguyên tắc suy đoán vô tội còn được thể hiện trong việc quy định người bị tạm giữ, bị can, bị cáo có quyền chứ không buộc phải chứng tỏ sự vô tội của tớ. Quyền chứng tỏ sự vô tội của tớ được thực hiện bằng quyền tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa, quyền được đưa ra chứng cứ và yêu cầu, quyền được tranh tụng bình đẳng tại Tòa án… Quy định như vậy đảm bảo quyền lợi cho những người dân bị buộc tội, giúp cơ quan tố tụng xác định sự thật khách quan của vụ án, tránh oan sai. Mặt khác, quy định như vậy thì trách nhiệm chứng tỏ vô tội không bắt buộc đặt lên trên người bị buộc tội. Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng vừa phải thực hiện xác định, xem xét những tình tiết buộc tội đồng thời phải xác định, xem xét những tình tiết gỡ tội.
Xem thêm: Nguyên nhân của tội phạm – Khái niệm và phân loại
Giải quyết vấn đề theo suy luận có lợi cho bị can, bị cáo
Khi có không tin về trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo mà cơ quan tiến hành tố tụng không thể làm rõ được thì những không tin đó phải được xử lý và xử lý theo hướng có lợi cho bị can, bị cáo. Ví dụ, trong quá trình điều tra, nếu không chứng tỏ được bị can đã thực hiện tội phạm mà thời hạn điều tra đã hết thì cơ quan điều tra phải ra quyết định đình chỉ vụ án. Trong quá trình xét xử nếu không đủ địa thế căn cứ để xác định bị cáo có tội thì hội đồng xét xử ra bản án tuyên bố bị cáo vô tội.
Trong trường hợp này, cơ quan tiến hành tố tụng đã áp dụng mọi giải pháp theo quy định của pháp luật để loại trừ nghi ngờ đó nhưng vẫn không chứng tỏ được bị can, bị cáo phạm tội. Nội dung này của nguyên tắc suy đoán vô tội đã thể hiện sự nhân đạo của luật tố tụng hình sự đối với người bị buộc tội đồng thời buộc cơ quan tiến hành tố tụng xác dịnh được sự thật khách quan của vụ án.
Một số giải đáp về nguyên tắc suy đoán vô tội
Nguyên tắc suy đoán vô tội được áp dụng cho nghành nào của tư pháp?
Nguyên tắc suy đoán vô tội chỉ liên quan đến việc xác định một người là có tội hay là vô tội. việc này thuộc nghành tư pháp hình sự. Do vậy nguyên tắc suy đoán vô tội chỉ hoàn toàn có thể áp dụng vào một nghành tư pháp duy nhất là nghành hình sự, rõ ràng hơn là tố tụng hình sự. Những nghành tư pháp phi hình sự khác ví như dân sự, kinh tế tài chính, hành chính không còn yếu tố xác định có tội hay là không, dĩ nhiên không thể áp dụng nguyên tắc suy đoán vô tội. Như vậy, nếu xét theo phạm vi áp dụng về không khí, nguyên tắc suy đoán vô tội chỉ được áp dụng tại nghành tố tụng hình sự.
Nguyên tắc suy đoán vô tội áp dụng trong quá trình nào của tố tụng hình sự ?
Nguyên tắc suy đoán vô tội hoàn toàn có thể được áp dụng đối với tất cả quá trình của quá trình tố tụng hình sự (khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử) và cả quá trình tiền tố tụng (trong trường hợp bắt, tạm giữ người bị tình nghi), thậm chí nguyên tắc này còn tồn tại hiệu lực hiện hành khi bản án của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật trong trường hợp bản án kết tội bị kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm. Lý giải như sau:
Trước hết, hiểu về mặt lý luận, quá trình tố tụng hình sự được phân thành những quá trình rất khác nhau: khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án. Thời điểm một người bị khởi tố với tư cách bị can cũng đó đó là thời điểm người đó bị buộc tội. Vì vậy, từ thời điểm bị khởi tố và trong những quá trình sau của trình tự tố tụng hình sự cho tới lúc đưa ra bản án kết tội có hiệu lực hiện hành pháp luật, với tư cách là bị can, bị cáo, họ luôn có quyền được áp dụng nguyên tắc suy đoán vô tội.
Tiếp theo, trong trường hợp người tình nghi bị bắt, tạm giữ. Mặc dù chưa khởi đầu trình tự tố tụng hình sự nhưng việc áp dụng giải pháp cưỡng chế và hạn chế như bắt, tạm giữ phần nào đã thể hiện sự buộc tội. Do vậy, pháp luật đã coi người bị tình nghi là người bị buộc tội và từ thời điểm bị bắt, tạm giữ, người bị tình nghi có quyền được suy đoán vô tội.
Cuối cùng, khi bản án kết tội đã có hiệu lực hiện hành pháp luật, điều này đồng nghĩa với tội phạm đã được chứng tỏ và người bị phán quyết chính thức bị xem là có tội, phải thi hành án. Tuy nhiên, pháp luật còn quy định bản án có hiệu lực hiện hành pháp luật hoàn toàn có thể bị kháng nghị và được xem xét lại bởi thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm (Khoản 2 Điều 20 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015). Để chấm hết áp dụng suy đoán vô tội nên phải có đồng thời cả hai điều kiện: Tội phạm được chứng tỏ theo trình tự luật định và Có bản án kết tội của Tòa án có hiệu lực hiện hành pháp luật. Trong trường hợp này, tuy nhiên đã có bản án kết tội của Tòa án có hiệu lực hiện hành pháp luật nhưng chưa chứng tỏ được tội phạm theo trình tự luật định, bởi khi có kháng nghị bản án kết tội đã có hiệu lực hiện hành pháp luật, tính hợp pháp của bản án đã bị nghi ngờ, việc chứng tỏ cần phải xem xét lại là chỉ thực sự kết thúc khi cấp giám đốc thẩm, tái thẩm ra những quyết định: Không đồng ý kháng nghị và không thay đổi bản án; Hủy bản án và đình chỉ vụ án; Hủy bản án để điều tra lại hoặc xét xử lại. Lúc này, họ được quay trở lại với tư cách bị can, bị cáo và dĩ nhiên có quyền suy đoán vô tội.
Ai là người dân có trách nhiệm suy đoán vô tội?
Chủ thể có trách nhiệm tuân thủ nguyên tắc suy đoán vô tội gồm có không riêng gì có có những đơn vị, người tiến hành tố tụng, một số trong những cơ quan được giao tiến hành một số trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí tố tụng mà cả những chủ thể khác ví như cơ quan, tổ chức xã hội, báo chí và truyền thông. Khi chưa tồn tại bản án kết tội đã có hiệu lực hiện hành pháp luật thì tất cả những chủ thể này đều phải tôn trọng danh dự, nhân phẩm và đối xử với người bị buộc tội như người vô tội.
Suy đoán vô tội là quyền con người và cũng là quyền cơ bản của công dân khi họ bị buộc tội. Yêu cầu không biến thành xem là người dân có tội lúc không được chứng tỏ là bắt buộc không riêng gì có đối với chủ thể tiến hành tố tụng mà còn bao hàm cả những chủ thể không tham gia vào hoạt động và sinh hoạt giải trí tố tụng. Ví dụ, không thể để báo chí kết tội một người khi chưa tồn tại đủ địa thế căn cứ chứng tỏ về tội phạm cũng như chưa tồn tại bản án kết tội có hiệu lực hiện hành pháp luật, điều này sẽ dẫn đến sự vi phạm nguyên tắc suy đoán vô tội.
Ai có quyền được suy đoán vô tội?
Sự buộc tội hoàn toàn có thể xuất hiện ở quá trình tiền tố tụng trong trường hợp bắt, tạm giữ người bị tình nghi và tồn tại trong những quá trình của tố tụng hình sự: khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử cho tới lúc có bản án kết tội của Tòa án có hiệu lực hiện hành pháp luật. Vì vậy, nguyên tắc suy đoán vô tội sẽ áp dụng với đối tượng là “người bị buộc tội”. Họ là người bị bắt, tạm giữ, tạm giam, bị điều tra, truy tố, xét xử. Một trường hợp khác là bản án kết tội đã có hiệu lực hiện hành pháp luật nhưng bị kháng nghị giám đốc thẩm (tái thẩm) thì “người bị phán quyết” lại được áp dụng nguyên tắc suy đoán vô tội vì trong trường hợp này việc chứng tỏ tội phạm sẽ được xem xét lại từ đầu trong thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.
Xem thêm: Dịch Vụ TM pháp lý trong nghành hình sự
Khuyến nghị của Công ty Luật Trách Nhiệm Hữu Hạn Everest
Bài viết trong nghành pháp luật dân sự được luật sư, Chuyên Viên của Công ty Luật Trách Nhiệm Hữu Hạn Everest thực hiện nhằm mục đích mục tiêu nghiên cứu và phân tích khoa học hoặc phổ biến kiến thức và kỹ năng pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích mục tiêu thương mại. Bài viết có sử dụng những kiến thức và kỹ năng hoặc ý kiến của những Chuyên Viên được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị nên làm coi đây là những thông tin tham khảo, chính bới nó hoàn toàn có thể chỉ là quan điểm thành viên người viết. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc rõ ràng, Quý vị vui lòng liên hệ với Chuyên Viên, luật sư của Công ty Luật Trách Nhiệm Hữu Hạn Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: .